Chuyển bộ gõ


Từ điển Tiếng Việt (Vietnamese Dictionary)
Lê Hoàn


(Tân sửu 941 - ất tị 1005)

Hoàng đế nhà Tiá»n Lê, quê làng Bảo Thái, huyện Thanh Liêm (nay là làng Ninh Thái, tỉnh Nam Hà. Thân phụ ông tên Mịch, mẹ há» Äặng

Ông làm Thập đạo tÆ°á»›ng quân nhà Äinh. KÄ© mão 979, Äinh Tiên Hoàng bị Äá»— Thích giết chết, con là Äinh Duệ má»›i 6 tuổi lên nối ngôi, quyá»n bính nằm trong tay ông. Äại thần nhà Äinh là Äịnh Quốc Công Nguyá»…n Bặc, Phạm Hạp dấy binh phản đối ông, bị giết cả

Nhà Tống sai 8 tÆ°á»›ng Ä‘em quân sang đánh. Ông sai Phạm Cá»± Lượng làm Äại tÆ°á»›ng dẫn binh Ä‘i chống giữ. Lượng cùng nhiá»u tÆ°á»›ng sÄ© suy tôn ông lên ngôi nối nghiệp nhà Äinh

Dương Thái hậu cũng lấy áo rồng choàng cho ông (X. Phạm Cự Lượng). Bấy giỠvào tháng 7, năm Canh thìn 980

Ông lên ngôi, giáng Äinh Duệ làm Vệ vÆ°Æ¡ng nhÆ° tÆ°á»›c cÅ©. Äối ngoại, ông khiến Giang Cá»± Vá»ng thảo quốc thÆ°, sai sứ Ä‘Æ°a sang nhà Tống, dối là Äinh Duệ xin phong (X. Giang Cá»± Vá»ng)

Năm Nhâm ngá» 982, ông thân chinh Chiêm Thành, để phạt tá»™i vá» việc vua Chiêm đã bắt giam hai sứ thần nÆ°á»›c ta là Từ Mục và Ngô Tá»­ Canh. Ông Ä‘em quân chiếm đóng kinh thành Chiêm Thành. Äây là cuá»™c nam phạt đầu tiên trong lịch sá»­ dá»±ng nÆ°á»›c của nhân dân ta. Vua Chiêm từ ấy hàng năm phải triá»u cống và xÆ°ng thần

Ông ở ngôi 26 năm, đặt hiệu năm 3 lần:

- Thiên Phúc: tháng 7 Canh thìn 980-Mậu tí 988 (9 năm )

- Hưng Thống: Kỷ sửu 989- Quý tị 993 (5 năm)

- ứng Thiên: Giáp ngỠ994 - ất tị 1005 (12 năm)



Giá»›i thiệu VNDIC.net | Plugin từ diển cho Firefox | Từ Ä‘iển cho Toolbar IE | Tra cứu nhanh cho IE | Vndic bookmarklet | Há»c từ vá»±ng | Vndic trên web của bạn

© Copyright 2006-2024 VNDIC.NET & VDICT.CO all rights reserved.